Sosyal Medyada Dunning-Kruger Etkisi

By on 13 Ocak 2024

Sosyal medya, günümüzde bireylerin düşüncelerini, duygularını ve bilgilerini paylaşmaları için popüler bir platform haline geldi. Fakat bazen sosyal medya üzerindeki tartışmalar ve bilgi paylaşımları Dunning-Kruger etkisi ile açıklanabiliyor.

Sosyal psikologlar David Dunning ve Justin Kruger’ın ortaya çıkardığı bu önyargı ile kişiler bir hayalî üstünlüğün bilişsel önyargısı ile ilişkilendiriyorlar. İnsanların yetersiz olduğu durumları fark edememesi hali olarak da açıklanabilir. Bu durumda olan insanların yeterlilik düzeylerini nesnel olarak değerlendirmeleri de mümkün olamıyor.

Dunning-Kruger Etkisi
Dunning-Kruger etkisi, bireylerin kendi bilgi ve yetenek düzeylerini gerçekçi bir şekilde değerlendirebilme yeteneğindeki eksiklikleri ifade eder. Özellikle sosyal medyada bir konu hakkında sınırlı bilgiye sahip olan bireylerin aşırı özgüvenle açıklamalarda bulunma eğiliminde oldukları durumları anlatan bir kavramdır.

Sosyal medyada Dunning-Kruger etkisi birçok farklı şekilde ortaya çıkar. Çünkü sosyal medya platformları oldukça yüksek bir kullanıcı kitlesine hitap ettiği için bizlere farklı konuda çeşitli görüşlerin paylaşıldığı bir ortam sunar. Fakat paylaşılan konulardaki uzmanlığı olmayan kişiler sahip oldukları sınırlı bilgi ile konular hakkında aşırı özgüvenle yorumlar yaparlar. İşte böyle bir durumda sosyal medya kullanıcılarının yanlış bilgilere maruz kalması ve yanlış bilgilerin kitlelere yayılması ciddi bir toplumsal sorundur.

Dunning-Kruger etkisi genellikle sosyal medyada özellikle bilgi paylaşımının hızlı ve anlık olduğu ortamlarda çok daha fazla bir şekilde görülür. Konu hakkında yetkinliği veya tecrübesi olmayan kişiler kendi bilgi düzeylerini abartma eğiliminde olurlar. Bu durum diğer kullanıcıları yanılttığı gibi yanlış yönlenmelerine de sebep olur. Özellikle sağlık, bilim ve siyaset gibi aşırı hassas konularda bu tür yanlış bilgilerin yayılması ciddi sonuçlara yol açabilir.

Sosyal medyada Dunning-Kruger etkisiyle başa çıkmak için bilgi paylaşımlarında şeffaflığın ve açıklığın teşvik edilmesi gerekir. Sosyal medya kullanıcıları sahip oldukları bilgi düzeyini gerçekçi bir şekilde ifade eder ve yaptıkları paylaşımlarda bilgi sınırlarını belirtirlerse sorun kendiliğinden çözülür.

Aslında sosyal medya platformları, paylaşılan içerikler için kullanıcılara doğruluk kontrolü yapma imkanı sunan araçlar geliştirseler çok faydalı olur. Böylece kullanıcılar paylaşılan bilgilerin doğruluğunu hem kontrol etme hem de güvenilir kaynaklardan bilgi edinme fırsatı bulurlar. Ayrıca sosyal medya platformları yanıltıcı içeriklere karşı daha etkili bir mücadele için algoritmik düzenlemeler yapmayı ve sansür haline gelmeyecek içerik denetimi yapmayı da düşünmelidir. Hatta bunu yapan bazı platformlar da şu an benzer algoritmalar üzerinde çalışmaktadırlar.

Sonuç
Özetle sosyal medyada Dunning-Kruger etkisi, bilgi paylaşımını, tartışma kültürünü ve genel bilgi düzeylerini etkileyen önemli bir faktördür. Bu etkiyi iyi anlamak ve farkındalık oluşturarak, sosyal medya platformlarında daha sağlıklı iletişim ve bilgi paylaşımının yapılmasının teşvik edilmesi gerekir. Dunning-Kruger etkisini azaltmak için eğitim, doğrulama ve eleştirel düşünme gibi önlemler ilk akla gelen önlemler olarak düşünülebilir.

maxihaber.net

About Hakan Alkan

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir